به نقل از «ایرنا»

زمین تشنه خراسان جنوبی نمناک از باران

تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۲۹۲۹۳

خراسان جنوبی ۲ دهه درگیر خشکسالی است و از مواهب خدادادی در این دیار کویری هیچ چیز به اندازه بارش باران و برف، مردم بخصوص کشاورزان و دامداران را خوشحال نمی‌کند حتی اگر به دلیل شرایط زیستی ما سیلاب به راه اندازد و باعث خسارت شود.

سامانه بارشی که هفته گذشته در خراسان جنوبی فعال شد، باران را در سراسر استان فرود آورد و پس از مدت‌ها رودخانه‌های فصلی را جاری کرد به طوری که بالا آمدن آب در رودخانه‌ها و آبنماها سبب اختلال در رفت و آمد خودروها شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گزارش‌های رسیده حاکی است مردم در برخی روستاهای شهرستان‌های سربیشه، قاینات، زیرکوه، درمیان و فردوس پس از خشکسالی‌های چندین ساله و کاهش شدید بارندگی‌ در سال آبی جاری، با نزول رحمت الهی در روزهای اخیر علاوه بر پخش شیرینی و پخت غلور به درگاه خداوند متعال سجده شکر به جا آوردند.

نزول رحمت الهی که در تمامی شهرستان‌های خراسان جنوبی مشاهده شد، علاوه بر تلطیف هوا، آبیاری مزارع و باغات به علت جاری شدن روان‌آب و سیلاب، آبگیری سدها و سازه‌‎های آبخیزداری را در پی داشت.

براساس اعلام اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در بارندگی اخیر از ۲ هزار و ۲۰۰ سازه آبخیزداری استان بیش از هزار و ۶۰۰ سازه آبگیری شد و میزان استحصال آب در این سازه‌ها طی ۷۲ ساعت به ۱۵ میلیون متر مکعب رسید که با توجه به اینکه این سازه‌ها در بالادست قنوات احداث شده در آینده نزدیک دبی آب قنوات در ۷۰۰ روستای استان افزایش خواهد یافت.

تالاب کجی نمکزار نهبندان به عنوان جاذبه طبیعی و منحصر بفرد در جنوب استان و شرق کشور پس از گذشت پنج ماه از آخرین آبگیری و انتشار تصاویر خشک شدن آن، با بارندگی خوب هفته گذشته حدود ۴۰ درصد آبگیری شد که علاوه بر تغییر وضعیت آب و هوای منطقه، نقش بسزایی در کاهش گرد و غبار حتی در کوتاه مدت خواهد داشت.

البته این بارش‌ها که ماهیت آن در فصل بهار رگباری و نقطه‌ای است، به دلیل آسیب‌پذیری شهرها و روستاهای ما خسارت‌هایی از جمله تخریب راه‌ها و قنوات، تلفات دام، تخریب باغات و مزارع و آبگرفتگی برخی منازل مردم را نیز در پی داشت و باعث بسته شدن موقت محورهای مواصلاتی، قطعی برق و اختلال در رفت و آمد مردم شد.

ناگفته نماند که هشدارهای هواشناسی، مدیریت بحران، اطلاع‌رسانی رسانه‌ها و دهیاری‌ها در روزهای قبل از شروع بارندگی و برخی اقدامات پیشگیرانه در خراسان جنوبی از بروز خسارات بیشتر و تلفات انسانی جلوگیری کرده و آماده باش ۱۲۳ تیم امدادی و عملیاتی نقش پشتیبان و موثری در این زمینه داشته است.

امداد و نجات در سیل طیف متنوع را شامل می‌شود از جمله مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی شامگاه سه‌شنبه چهاردهم اردیبهشت در اوج بارش‌ها از محل مرکز کنترل عملیات جمعیت هلال احمر استان گفت: با توجه به جاری شدن سیلاب در این استان ۴۰ خودرو که در محورهای مواصلاتی وارد آب شده بودند، توسط امدادگران و نجاتگران جمعیت هلال احمر رهاسازی شدند.

سید ابوالحسن میرجلیلی اظهار داشت: در چند روز گذشته بارندگی‌های قابل ملاحظه‌ای در استان به ثبت رسید که خوشحالی مردم را در پی داشت و تا این لحظه در خراسان جنوبی هیچ گونه تلفات جانی ناشی از سیلاب نداشته‌ایم.

برای اینکه شیرینی بارش باران به تلخی حوادث ختم نشود، ۱۴۰ نیروی امدادی در ۴۴ منطقه شهرستان‌های درمیان، قاینات، بیرجند، طبس، سربیشه، نهبندان، خوسف و فردوس به حادثه‌دیدگان از سیل و آبگرفتگی امدادرسانی کردند و ۱۵ مفقودی حادثه سیل که در بارندگی‌های چند روز اخیر مسیر خود را گم کرده بودند با تلاش نیروهای هلال احمر پیدا و به مکان‌های امن منتقل شدند.

همچنین بر اثر سیلاب به ۶۲۰ کیلومتر از راه‌های اصلی، فرعی و روستایی خراسان جنوبی حدود ۵۰ میلیارد تومان خسارت وارد شد که تعداد ۶۰ تیم عملیاتی با ۲۰۰ نفر راهدار و ۳۰۰ دستگاه انواع ماشین‌آلات راهداری سبک و سنگین برای بازگشایی و ترمیم راه‌های استان به کارگیری شدند.

هفته گذشته در مناطق مختلف خراسان جنوبی از چهار تا ۷۲ میلیمتر بارندگی به ثبت رسید که آرین شهر با ۷۲ میلیمتر رکورددار بارندگی‌های استان است و کمترین میزان بارندگی با چهار میلیمتر در ایستگاه دیهوک طبس به ثبت رسید.

میانگین بارندگی‌ خراسان جنوبی در سال آبی جاری با احتساب بارش‌های اخیر به حدود ۶۰ میلمتر رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۲.۱ درصد و نسبت به بلندمدت ۴۵.۴ درصد کاهش دارد.

با این وجود همانگونه که استاندار خراسان جنوبی در نشست هفته قبل شورای حفاظت منابع آب استان عنوان کرد، بارش‌های اخیر استان اگرچه میانگین بارندگی‌ را در سال آبی جاری از ۴۰ به ۶۰ میلیمتر افزایش داد اما تاثیری بر منابع آبی نداشته است.

حمید ملانوری گفت: شرایط اقلیمی استان نشان می‌دهد که خراسان‌ جنوبی دائما گرفتار کم‌بارشی بوده و ترسالی‌های آن کم است لذا بهترین راهکار، مدیریت مصرف آب است.

خراسان جنوبی در پاییز و زمستان ۹۹ جزو استان‌های کم‌بارش بود و هفته جاری و تا پایان اردیبهشت نیز بارندگی برای این استان پیش‌بینی شده است اما این بارش‌ها کاهش بارندگی امسال را جبران نخواهد کرد.

بارندگی‌ها طی ۲ سال آبی - زراعی گذشته (اول مهر هر سال تا پایان شهریور سال بعد) نشان از افزایش مقطعی میزان بارش‌ها در این استان پهناور نسبت به سالیان ماقبل و میانگین بلندمدت داشت و این تصور را ایجاد کرد که خشکسالی خراسان جنوبی و شرق کشور رو به اتمام و این منطقه در آستانه ورود به دوران تازه ترسالی است.

تجربه زمستان کم‌بارش گذشته و فروردین امسال و در مجموع کاهش شدید بارندگی‌ها در سال آبی جاری، مُهر تاییدی بر تداوم بحران خشکسالی زد و این در حالی است که خراسان جنوبی اولین استانی بوده که سند سازگاری با کم‌آبی آن تدوین و تصویب شده است.

از طرفی حجم سالانه روان‌آب در استان خراسان جنوبی حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب برآورد شده و با وجود اقدامات صورت گرفته، فقط ۸۰ میلیون متر مکعب از آب‌های سطحی در پشت سازه‌های آبخیزداری مهار می‌شود.

ماهیت بارش‌های فصل بهار رگباری است و حجم زیادی روان‌آب را در لحظه داریم که فقط با ساخت و توسعه سازه‌های آبخیزداری می‌توان این حجم آب را جمع‌آوری و در سایر روزهای سال استفاده کرد.

به گفته کارشناسان آب، بارندگی‌ها در ۲ سال گذشته و سال جاری تاثیری در تقویت سفره‌های آب‌های زیرزمینی این استان نداشته و کم‌آبی همچنان گریبانگیر شرق کشور و خراسان جنوبی است؛ بحرانی که اگر مدیریت نشود و منابع اندک موجود حفظ نشود، دسترسی به آب را برایمان سراب خواهد کرد.

تسریع در اجرای طرح انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به خراسان جنوبی، بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی که بیشترین سهم مصرفی را در استان دارد، اصلاح شبکه‌های فرسوده آب، احداث سازه‌های آبخیزداری، افزایش اعتبارات برای کاهش اثرات خشکسالی و باروری ابرها راهکارهایی برای مقابله موثر با خشکسالی و کم‌آبی در کنار همکاری مردم برای صرفه‌جوبی در مصرف آب است.

خبرنگار ایرنا در خراسان جنوبی

برچسب‌ها کم آبی بارندگی منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بارش باران خشکسالی سیل پروندهٔ خبری بحران خشکسالی در ایران

منبع: ایرنا

کلیدواژه: کم آبی بارندگی منابع طبیعی و آبخیزداری کم آبی بارندگی منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بارش باران خشکسالی سیل اخبار کنکور خراسان جنوبی خراسان جنوبی سال آبی جاری بارندگی ها بارش ها سازه ها کم آبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۲۹۲۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نوید روزهای خوش برای کویرنشینان/دریای عمان؛ ناجی خراسان جنوبی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: بیش از دو دهه خشکسالی در شرق کشور به خصوص در خراسان جنوبی موجب شده تا منابع آب روی زمینی که به کل خشک شده و سفره‌های زیرزمینی نیز سال به سال از میزان آب آنها کاسته شود.

خسارت‌های کلان قهر طبیعت در این سال‌ها خراسان جنوبی را از پای درآورده و بیشترین ضربه را هم به حوزه کشاورزی، دامداری و منابع طبیعی و زیست محیطی استان وارد کرده است.

بار گرانی که خشکسالی‌های مستمر بر دوش خراسان جنوبی کم برخوردار گذاشته به حدی است که کمر اقتصاد استان خم شود.

در خراسان جنوبی علی رغم باران‌های مطلوبی که در اسفندماه سال ۱۴۰۲ داشتیم باز هم نسبت به مدت مشابه سال قبل میزان بارندگی‌ها روند کاهشی داشته است که زنگ هشدار مصرف آب و ادامه خشکسالی‌ها را نشان می‌دهد.

کاهش ۱۵ درصدی بارندگی‌ها

جواد نخعی سرپرست اداره هواشناسی خراسان جنوبی در گفت و گو با مهر بیان کرد: از ابتدای فصل زراعی سال جاری تاکنون میانگین بارندگی در خراسان جنوبی ۸۰.۳ میلی متر بوده است که نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد و نسبت به بلندمدت ۲۹ درصد کاهش داشته است.

وی بیان کرد: میزان بارندگی در شهرستان بیرجند نیز از ابتدای سال زراعی تاکنون ۸۳.۷ میلی متر بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۴ درصد و نسبت به بلندمدت ۳۶ درصد کاهش داشت است.

سرپرست اداره هواشناسی خراسان جنوبی گفت: این میزان کاهش بارندگی در حالی است که سال گذشته نیز بارندگی‌های مطلوبی نداشتیم و در سال زراعی جاری تا به امروز نسبت به همان سال گذشته نیز بارندگی‌ها کاهش داشته است.

عباس سارانی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: هشت سد مخزنی در خراسان جنوبی داریم که شامل سد شهید پارسا، سد کریت، سد نهرین، سد فرخی، سد سیاهو، سد رزه، سد حاجی آباد و سد دره بید است.

تنها ۲۰ درصد ظرفیت مخازن سدهای خراسان جنوبی آب دارد

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی ادامه داد: در حال حاضر ۱۵.۴ میلیون متر مکعب آب پشت سدهای خراسان جنوبی ذخیره است که معادل ۲۰ درصد ظرفیت مخازن سدهای استان است.

وی با تأکید بر اینکه خراسان جنوبی از نظر منابع آب‌های سطحی و روان آب‌ها استان فقیری است، گفت: بر اساس آمار سال آبی سال ۱۴۰۲-۱۴۰۱ میزان ۱۳۶ میلیون متر مکعب کسری مخزن داشتیم که به این معنا است که بیشتر از میزان مجاز برداشت داشته‌ایم.

سارانی ادامه داد: خراسان جنوبی از نظر تأمین آب مورد نیاز کشاورزی، شرب و خدمات به شدت به آب‌های زیرزمینی وابسته است و از این نظر دقت در میزان مصرف آب‌های زیر زمینی در خراسان جنوبی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

وی یادآور شد: در بارندگی‌های هفته گذشته حدود ۵ میلیون متر مکعب مهار روان آب داشتیم که به بهبود وضعیت سدهای خراسان جنوبی کمک کرد که از این بابت خدا را شاکر هستیم.

مهدی دوستی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی نیز در گفت‌وگو با مهر با اشاره به اینکه ما در استان با عمر بالای تأسیسات آبی مواجه هستیم و به عنوان مثال عمر شبکه توزیع آب بیرجند بالغ بر یک قرن می‌باشد، افزود: ما در حال حاضر با چالش انشعابات فرسوده در سطح استان مواجه هستیم که نیازمند تخصیص اعتبارات ویژه برای جبران این عقب ماندگی‌ها هستیم.

وی ادامه داد: از جمله مخازن در دست اجرای شرکت می‌توان به مخزن ۱۰ هزار مترمکعبی بیرجند، مخزن ۲ هزار متر مکعبی قائن، ۲ هزار متر مکعبی دیهوک، ۵ هزار متر مکعبی فردوس و مخازن هزار متر مکعبی در شهرهای خوسف، گزیک، اسدیه، آبیز، ماژان، ارسک و درح اشاره کرد. وی نیاز به احداث ۲۶ هزار متر مکعب در سطح شهرهایی که با کمبود سرانه ذخیره مخزن مواجه هستند با اعتبار ۴,۵۰۰ میلیارد ریال را از جمله نیازهای اعتباری شرکت آبفای استان برشمرد.

پیشرفت ۷۵ درصدی مرحله اول جهاد آبرسانی در خراسان جنوبی

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی میزان پیشرفت مرحله اول پروژه جهاد آبرسانی در خراسان جنوبی را ۷۵ درصد عنوان کرد و گفت: این پروژه در راستای آبرسانی به ۱۱۵ روستای استان در حال اجرا بوده که برای تکمیل آن اجرای ۳۲۰ کیلومتر خط انتقال روستایی، ۱۲ هزار متر مکعب مخزن و ۲۵ باب ایستگاه پمپاژ در قالب قرارداد محرومیت زدایی با قرارگاه امام حسن مجتبی با اعتباری بالغ بر ۲,۵۶۰ میلیارد ریال در دست اجرا است.

دوستی به نتایج اجرای پروژه‌های مذکور در کاهش هدر رفت آب در استان اشاره کرد و گفت: در صورت تأمین اعتبار ۱۰ هزار میلیارد ریال برای پروژه‌های مذکور بالغ بر ۱۲ میلیون متر مکعب در سال از هدر رفت آب جلوگیری می‌شود و پیش‌بینی می‌گردد بالغ بر ۱۲ درصد هدر رفت واقعی شرکت کاهش یابد که این عدد معادل ۳۸۰ لیتر در ثانیه آب یا بیان دیگرمعادل حفر و تجهیز بیش از ۱۵ حلقه به همراه خطوط انتقال است.

یکی از راهکارهایی که برای رفع مشکل کم آبی در خراسان جنوبی طراحی شده است بحث انتقال آب از دریای عمان به خراسان جنوبی و شرق ایران است که پس از وعده‌های مختلف که از سال ۹۵ مطرح شده بود در دولت سیزدهم عملیات اجرایی آن آغاز شده و پروژه پیشرفت خوبی را دارد و نوید روزهای خوش برای کویرنشینان لب خشکیده خراسان جنوبی را می‌دهد.

آب دریای عمان سال ۱۴۰۴ به خراسان جنوبی می‌رسد

جواد قناعت استاندار خراسان جنوبی در این زمینه با اشاره به خشکسالی ۲۰ ساله در خراسان جنوبی و تأثیر آن بر کشاورزی و دامداری استان در جمع رسانه‌ها گفته بود: در این راستا ابر پروژه انتقال آب دریای عمان به خراسان جنوبی در دولت سیزدهم عملیاتی شد تا بتوانیم تأثیرات خشکسالی در استان را کاهش دهیم.

وی گفت: شرکت ایمواسکو مجری ابر پروژه انتقال آب دریای عمان به استان‌های شرقی کشور است، خط چهار این پروژه برای سیستان و بلوچستان بود که با پیگیری‌های متعدد مدیران استانی در سال گذشته استان ما به پروژه اضافه شد و این پروژه از چابهار تا مشهد یک هزار و ۳۴۲ کیلومتر است که ۳۸۰ کیلومتر آن مربوط به خراسان جنوبی است.

وی ادامه داد: ۲۷۰ کیلومتر انشعابات آب به نهبندان، سربیشه، درمیان، بیرجند، خوسف، قاین، زیرکوه و سایر شهرستان‌ها است که ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، در مجموع برای خطوط اصلی و انشعابات آبرسانی ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده است.

استاندار خراسان جنوبی با اشاره به اینکه هم اکنون در مرحله سوم آبرسانی به استان هستیم، گفت: اواخر نیمه اول سال ۱۴۰۳ وارد مرحله چهارم آبرسانی به خراسان جنوبی خواهیم شد.

وی با بیان اینکه در مجموع ۱۸۰ میلیون متر مکعب تخصیص آب در افق برنامه پیش بینی شده است، یادآور شد: پروژه در مرحله مسیرسازی ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد انتظار این است که کار با شتاب پیش برورد که پایان دولت سیزدهم شاهد انتقال آب به استان خراسان جنوبی باشیم.

وی افزود: هزار و ۳۴۲ کیلومتر مسیر انتقال آب از دریای عمان، چابهار تا مشهد است که ۳۸۰ کیلومتر آن در خراسان جنوبی واقع شده است.

استاندار خراسان جنوبی افزود: تا پایان سال ۱۴۰۴ آب دریای عمان وارد خراسان جنوبی خواهد شد که یک اقدام بسیار بزرگ برای تأمین منابع آبی خراسان جنوبی به ویژه در بخش صنعت است.

قناعت یادآور شد: با اجرای پروژه انتقال آب از دریای عمان ۶۰ میلیون مترمکعب آب وارد خراسان جنوبی می‌شود و در یک افق بلندمدت به سه برابر افزایش می‌یابد.

آنچه مشخص است اینکه این پروژه به لحاظ سازه‌ای از طرح‌های بزرگی است که با اجرای آن ۲۸۰ میلیون مترمکعب آب به استان سیستان و بلوچستان منتقل می‌شود، ۱۰۰ میلیون مترمکعب از این آب در بخش آشامیدنی و ۱۸۰ میلیون مترمکعب نیز در بخش صنعت و خدمات مصرف خواهد شد.

در قالب این طرح اختصاص ۶۰ میلیون مترمکعب آب در سال برای مصارف صنعت خراسان جنوبی و ۱۲۰ میلیون مترمکعب در سال نیز برای مصارف صنعت خراسان رضوی در نظر گرفته شده است.

اکنون تمام مردم در این استان به ویژه صنعت گران منتظرند تا هر چه زودتر سال ۱۴۰۴ فرا برسد و وعده محقق نشده سالیان دور مسئولان در دولت مردمی محقق شود و رؤیای مردم خراسان جنوبی رنگ واقعیت به خود بگیرد.

کد خبر 6079451